Dijital Pazarlama, internet üzerinden veya dijital imkanlar kullanılarak yapılan; tanıtım, satış sürecini destekleyici, iletişim sağlanan faaliyetlerin tamamını oluşturmaktadır. Dijital pazarlama, bir çok platformda eş zamanlı yapıldığı gibi belirli platformlara yoğunlaşarak da yapılabilir.

Hangi platformlarda hangi frekanslarda çalışmaların yapılacağının belirlenmesi ise belki de çalışmaların en önemli adımını oluşturmaktadır. Dijital pazarlamanın ilk örneklerini elektronik posta tanıtımları olarak adlandırabiliriz.

Dijital pazarlamanın popüler çalışmalarının zaman zaman farklı platformlarda olmasının nedenini ise popülariteye bağlamaktayız. Hangi mecra daha popüler ise  o mecralardaki çalışmalar yoğunlaşmaktadır.

Örneğin, günümüzde sosyal mecralarda geçirilen zamanın fazla olması bu platformlarda yapılan tanıtımları arttırmıştır. Bu tarz bir geleneksel yaklaşım ile hangi mecra popüler ise orada tanıtım yapmayı seçmek mantıklı bir yaklaşım olarak görünebilir fakat dijital pazarlamanın başarıya ulaşması buralardaki ayrımdan geçer. Sadece popüler olan mecra seçimi yapmak önemli değildir.

Rakipler ve pazar payı ile ilgili çıkarımların oluşturulması da dijital pazarlama çalışmalarının başarıya ulaşmasındaki en önemli bileşenlerdir. Bu bileşenlerin çalışmalarda belirli ağırlıklar ve sürelerle devam ettirilmesi dijital pazarlama çalışmalarının yol sonunda başarıya ulaşmasının en büyük anahtarıdır.

Ülkemizdeki dijital pazarlama çalışmalarını ve yurt dışı örneklerini detaylı olarak incelemiş bir firma olarak söylemeliyiz ki dijital pazarlama uygulamaları halen sürdürülebilir değildir. Hangi büyüklükteki firma tarafından olursa olsun, sürdürülebilir olan yada alıcıların şekillendirmeleri ile büyüyen hikayelere odaklanılmıyor. Son yıllarda “deneysel bankacılık” gibi çekimlerle ülkemizde örneklerini gördüğümüz reklam filmleri ise dijital pazarlama hedeflerini tam olarak belirleyemiyor veya sürdüremiyor.

Hangi reklam ajansı başkanı olursa olsun veya kendilerini pazarlama gurusu olarak tanımlayan kişilerin dijital pazarlama tekniklerine odaklanmadıklarını anlıyoruz. Digital marketing olarak adlandırılan tüm çalışmalar esasında sadece pazarlama stratejilerinin kitlelere örneklem örneklem uyarlandığı bir yöntem değildir.

Dijital pazarlamayı halen kitle pazarlama teknikleri ile kıyaslayan yazarları ve akademisyenleri görmek de bu sebeple mümkün oluyor. Oysa ki kitle pazarlama teknikleri sadece belirli saatlerde oralarda etkin ve halen internet kullanmayan kişilerin olması sebebiyle var olan çalışmalardır.

Benzer şekilde açık hava reklamcılığı da eleştirilebilir. Sokakları ve hatta meydanları kaplayan mesajların yerine hologram tarzındaki dinamik yayınların alacağını söyleyebiliriz. Kişisel olarak söyleyebilirim ki sanal gerçeklik gözlükleri ile yaşamaya başladığımızda belirli noktalarda kişilere beliren reklamlar görmemiz daha muhtemel olacaktır.

• Dijital pazarlamanın kitle pazarlama çalışmalarının omurgasını oluşturması gerektiği düşüncesindeyiz. TV ve radyo reklamları belki de basılı medya reklamlarının sadece hatırlatıcı yada etki arttırıcı içerikler kullanılarak oluşturulan bir dijital pazarlama senaryosunun maksimum verim için yeterli olduğu da her zaman net olarak tarafımızca görülmüştür. Bu konuya örnek vermek gerekirse ALS Ice Bucket gibi bir viral çalışmanın etkilerini neredeyse her mecrada gördük. Halen de teknikleri, uygulamaları, katılım psikolojisinin değerlendirildiği bu inanılmaz tanıtım çalışması dijital pazarlamanın etkilerini gözler önüne seren çalışmalardan sadece bir tanesidir. Bu tarz çalışmalar dijital pazarlamanın öncüleri niteliğindedir.
• Halen dijital pazarlamanın önemini net açıklayamamış olabiliriz. Düşünün ki Psy grubunun tanıtımını yapmak istiyorsunuz. Uluslararası anlamda ün kazandırmak istediğiniz gruba her ülkeden kliplerini yayınlayacak TV kanalları ve müzik dergileri bulmaya çalışmak neredeyse imkansız olacaktır. Bu hedefine ulaştığınızda da grup üyeleri halen dünyada olmayabilir. Dijital pazarlamanın etkileri ile insanların en çok zaman geçirdiği mecraları klip ile etkilediğinizde ve etkileşiminize dahil ettiğinizde ise sürecin; tüm kitle haberleşme mecralarında, internette, word of mouth etkilerini ölçümlediğiniz ve ölçümleyemediğiniz alanlarda  baş gösterdiğini gözlemlersiniz.

Apple’ın CEO görevini üstlenen Scott D. Cook, internet devriminin henüz ilk dakikalarını yaşadığımızı söylüyor. Gerçekten de on yıl öncesini yaşayan bizler günümüz teknolojisini ve ileriyi hayal ederken şaşkınlıkla mutluluğu garip bir derecede aynı anda yaşıyoruz.

İnternetin gelişimi ve internette zaman geçirirken artan kullanımların ve mecraların üzerindeki reklamlar için de aynı düşünce geçerlidir. Çevrim içi reklamcılığın örnekleri ve kullanım alanları da bu sebepten dolayı artıyor.

Dijital pazarlamayı diğer reklamcılık ve üretim alanlarından ayıran en belirgin özellik ise gelişim sürecidir diyebiliriz. Dijital pazarlamanın jargonlarının hızlı değişimi ve yeni üyelerinin eklenmesi, teknik ve soyut bilgilerinin iyi yorumlaması gereğinin en büyük ispatıdır.

Öyle ki 1900’lü yılların başlarından 1990’lı yıllara kadar gelindiğinde izlenen tanıtım birimlerini ve pazarlama birimleri faaliyetlerini düşünebilirsiniz. Aynı birimlerin internet kullanımın artması ise kazandıkları deneyimler ve üstlendikleri rollerin gelişimi ise geçmişle kıyaslanamayacak ölçüde büyümüştür.

İnternet gelişiminin her alanda veya meslekte benzer yenilikler getirdiği söylenebilir. Bilakis bu düşünce de yanlış değildir. Ne var ki dijital pazarlamanın üstlendiği rol benzer sebepleri taşıyan İstatistik bilimi ile eşleştirilebilir. Biraz daha açık anlatmaya çalışalım. Facebook’un tüm dünyada bir üne sahip olması; hem dijital pazarlama çalışmalarının eksiksiz bir titizlikle uygulanılmasından hem de yeni tanıtım araçlarının kullanılmasından kaynaklanmıştır. Yani daha önceden yapılmış tüm başarılı tanıtım faaliyetlerinin başarısı Facebook’un yapısı ve ürün özellikleri sonucu benzersiz tanıtım modellerinin üretilmesine de neden olmuştur.

Her markanın yada oluşumun benzersiz taraflarla dinamik büyüme yöntemleri ise günümüzdeki popüler adı ile “Growth Hacking” olarak adlandırılmaktadır.

Sean Ellis tarafından ortaya atılan bu kavram klasik pazarlama yöntemlerinden farklı stratejilerin uygulanmasına yöneliktir. Bu durum Growth Hacking yöntemlerinin ayrı bir çalışma alanı olduğu düşüncesine yol açmasın. Dijital pazarlamanın habitatında gerçekleşen bahsettiğimiz özellikteki çalışmalar olarak tanımlanabilir.

Ülkemizde bir çok Title Önderi olduğunu hepimiz biliyoruz. Yeni bir kullanım alanı yada biraz deneyim gereken bir iş olduğunda hemen title kapma savaşı ve yarışı başlıyor.

Sosyal medya uzmanlığı, seo uzmanlığı gibi alanlara Growth Hacking sıfatını da artık ekleyebiliriz. Bu tarz bilgisini ölçümleyemediğiniz alanlar her zaman belirli otoriteler tarafından eleştirilir fakat bilinmelidir ki bu tutum da yanlıştır. Bu tarz sıfatlar internet üzerine çalışan kişileri betimler.

Dolayısıyla herkesin bu sıfatlara sahip olmasının yada kendini bu şekilde tanımlıyor olmasının çok da yanlış bir tarafı olduğunu düşünemeyiz. Birileri kendini “bir şey uzmanı” hissedebilir.

Bu tarz mesleklerin henüz akademik yansımalarının geniş olmaması ve sürekli yenilenen alanlar olması o hisleri sorgulamanın zaman kaybı olduğunun en büyük göstergesidir. Dolayısıyla çalışma yaptıracağınız bir uzman seçmek istediğinizde onun sizin için yapmak istediği işe odaklanmalı ve işi ile ilgili sorular yöneltmelisiniz.

Growth Hacking

Growth Hacking, müşteri odaklı çalışmaların müşteriye yenilikçi ve yaratıcı fikirler ile ani bir büyüme etkisi gösteren çalışmalar yapılmasıdır. Bu iş için ilk adım ise analitik çözümleme ve tanımlamaların yapılmasıdır. Öyle ki İdemarket olarak yaptığımız çalışmalarda zaten öncelikle analizler ile pazar ve müşteri etkisinin dijital ölçümlemelerini yapıyor akabinde benzersiz denilebilecek çözüm yolları öneriyoruz.

Tabi bu süreç klasik bir pazarlama sürecinden daha zorlu bir yol fakat doğru olmayan yolların izlenmesi de mesleki olarak gelişimi durduruyor düşüncesindeyiz. Otonom pazarlama faaliyetleri her markaya veya sektöre uygulanabilir. Bu uygulamanın yanlış olduğunu söylemek de her zaman doğru değildir. Bir başka doğru olmayan gerçek ise her marka ve sektöre birbirine kopya faaliyetlerin uygulanmasıdır.

Dijital Pazarlama Teknikleri

Dijital pazarlama teknikleri, platform gözetmeksizin çalışma süreci dahilinde kullanılan yöntemleri ifade ediyor. Bu yöntemler klasik pazarlama tekniklerinden izlere sahip olsa da genel olarak yeni kullanımların daha verimli taktikler olduğu gözleniyor.

Örneğin günümüzdeki adwords çalışmalarında grafiklerin dikkat çekici ve merak uyandırıcı görünüme sahip olması içerik pazarlama yöntemlerinin etkisini arttırmak için yapılmıştır.

Dijital pazarlama idemarket yaklaşımı

İçerik Pazarlama kullanıcıların ve dolayısıyla potansiyel müşterilere katkı sağlayarak dikkatlerini markaya çekme anlamına gelir. Gelişiminin çok hızlı olması dijital pazarlamanın etkilerinin çoğalması ile olmuştur. İçerik pazarlama çevrim içi reklamcılıkta çok sık kullanılan bir terim olmasına rağmen reklamcılıkta her platformda kullanılır.

Big Data bilindiği gibi başlı başına bir veri toplama ve analiz yönetme sürecini ifade eder. Dijital pazarlamanın içerisindeki kullanımı ise tanıtım yapılacak firma veya şahsın adına toplanan verilerin değerlendirilmesi olarak tanımlanır. Facebook, Twitter, Google gibi firmalar reklam departmanlarının merkezine büyük veri analizini yerleştirir ki yeni pazarlama faaliyetlerini yönlendirebilsinler ve dinamik bir yapıda süreç yönetimi yapsınlar.

Marketing Automation tahmini kolay olacak pazarlama otomasyonu olarak dilimize geçmiştir. Pazarlama faaliyetlerinin  yazılımlar vasıtası ile otomatik hale getirilmesini ifade eder. Örnek verdiğimizde daha net anlaşılacaktır. Bir elektronik posta tanıtım kampanyası ile sitenizdeki kişilere indirim vereceğinizi düşünelim. Binlerce kişiye posta attığınızda dahi çok az kişi postaya tıklayacaktır. İsimlerini posta başlığına yazdığınızda tıklayanların ve sitenize girenlerin sayısı artacaktır.

Üstelik URL yapısına göre sitenize gelenlere isimleri ile bir hoş geldin mesajı bırakırsanız daha fazla kişinin sitenizdeki indirime odaklanmasını sağlarsınız. Bu tarz otomatikleşmiş işlemler her zaman avantaj sağlamaktadır fakat pazardaki kullanımları arttıkça sempatik olmaktan çıkmaktadır. Bu sebeple markanızla uyumlu otomasyon tanıtım faaliyetleri yürütmeniz en iyi çalışma türü olacaktır.

Dijital pazarlama sürecinde seo etkisi

SEO arama motorları için sitenizi optimize etmek anlamına gelir. Arama motorları kullanıcılara daha kısa sürede istedikleri sonucu vermeye yönelik yazılımlar geliştiren oluşumlardır. Dolayısıyla web sitenizin kullanıcılara ulaştırılması için en önemli mecralardan biri arama motorlarıdır.

SEO çalışmaları site içerisinde ve site dışında yapılır. Arama motorları optimizasyonu çalışmalarının site içi ve dışında yapılmadan önce ise analiz çalışmasının yapılması gerekir fakat ülkemizde ise süreç müşterinin kelimeler belirleyip onları seo yapacak kişiye söylemesi ile başlar. Google SEO danışmanları hakkında bilmeniz gerekenlerle ilgili bir yazı yayınladı. Okumanızı tavsiye ediyoruz.

Dijital Pazarlama Platformları

Dijital pazarlamanın yapıldığı mecralar genelde o mecranın popülaritesi ile yoğunlaşılan platformlardır. Yani Facebook üzerinde çok fazla kullanıcının zaman geçirmesi orada reklam yapmanız gerektiğini gösterir.

İlkel bir yaklaşımla bu adımı doğru olarak nitelendirmemiz mümkündür fakat unutulmamalıdır ki her firma için bu yöntem doğru değildir. Hatta bir çok firma için yanlış bir seçim olarak nitelendirilir. Düşünün ki müşteriniz acil olarak araç satışı gerçekleştirmek isteyen bir galeri sahibi olsun.

Sosyal medya reklamlarının yakın bölgelerdeki kişilere ulaşmak için yeterli bir alt yapıya sahip olduğunu biliyoruz. Öyle ki bu mecralarda reklam yapmak galeri sahibi için boşuna yapılmış bir tanıtım olmayacaktır fakat meyvelerini her zaman kısa sürede toplayamazsınız. Bu sebeple araç satışlarının daha sık gerçekleştiği platformlar üzerine reklamlar vermek daha mantıklı olabilir. Aynı şekilde arama motorlarının lokasyon ve anahtar kelime parametrelerini kullanmak da güzel bir çözüm olacaktır.

Görünebildiği gibi her firmaya, sektör yada internetteki platformların şartları ile ilgili yönlendirmeler vermek her zaman doğru olmayacaktır. Bu sebeple müşterilerin imkanları ve istekleri iyi belirlenmeli yapılan çalışmalar verimlilik açısından sürekli testlere tabi tutulmalıdır.

Digital marketing süreçlerini yöneten bir kişi veya dijital pazarlamanın içerisinde herhangi bir alanda çalışan kişi mutlaka dijital pazarlamanın bütünü ile ilgili bilgi sahibi olmalıdır. Sosyal medya uzmanı olduğunuzu düşünün, her firmaya organik kitle yapıp binlerce takipçi sağlamak firmanın yaşamı için gerekli olmayabilir. En doğru satış kanalına müşterinizi yönlendirmelisiniz.