Sosyal medya sanal ağ ve topluluklarla diğerlerinin etkileşimde bulunabileceği içerik paylaşımı yapılan ortam anlamına gelir.  Sosyal medya web 2.0 etkilerinin hayatımıza girmesi ile hızlanmış bir mecradır. İçerik üretmenin ve içeriği dijitale taşımanın kolaylaştığı daha doğrusu herkesin içerik üretimi yapabildiği şartların oluşması sosyal medyayı hayatımıza getirdi. Sosyal toplumdaki kişilerin birbirleri ile olan ilişkileri anlamına da gelmektedir. Sosyal medyanın çıkışı da işte bu noktadan başlamıştır.

Bir dizi rüzgar şeklinde hayatımıza giren ve ilkokul, iş, çocukluk arkadaşları derken hemen hemen her alanda sosyallik adıyla iletişim ağları şeklinde üye olunan mecralar sanıldığından daha eskidir.

Orkut sosyal medyanın ilk örneklerinden biridir. Yalnız ilk başarılı sosyal medya platformu demek yanlış olmaz. Orkut ile birlikte kullanıcılar spam içeriklerden ziyade arkadaş çevreleri ile paylaşabilecekleri içerikler kullanıyordu. Orkut Büyükkökten tarafından hayata geçirilen proje alt yapısı ile birlikte bir mühendislik örneğiydi. Aynı dönemlerde ardı ardına çıkan arkadaşlık ağları insanların ilgisini çekiyor ve sohbet odalarındaki mistik ortamı daha gerçekçi bir seviyeye çıkarmıştı.

Orkut sonrası çıkan sosyal ağlar birbirlerinin özelliklerini hızlı bir şekilde kopyalıyor ve her ülkede aynı popülariteyi yakalayamıyordu. Örneğin Hi5 Meksika, İspanya gibi ülkelerde hızla büyürken Orkut Brezilya ve Amerika eyaletlerinden kullanıcı alıyordu.

Dijital pazarlamada reklamın gösterim sayısına odaklandığı günlerdi. Daha doğru bir tabirle dijital pazarlamanın yanlış anlaşıldığı bir dönemdi. Dolayısıyla ağlara posta adresini kaptıran kullanıcılar arka arkaya gelen güncellemeler, sahte arkadaşlık teklifleri ve mesajlar ile rahatsız ediliyordu. İşte tam böyle bir ortamda kullanıcı haklarına saygılı olduğunu ve her zaman kullanıcıları koruyacağını söyleyen bir sosyal ağ sahneye çıktı.

Facebook işte o günlerde kullanıcı haklarına saygı gösterdiğini beyan ediyor ve sadece tanıdığınız insanlarla etkileşimde olmanızı söylüyordu.

 Sosyal Medya Yönetimi

Sosyal medya yönetimi firmadan firmaya farklı tekniklerle yürütülen çalışmaları kapsamaktadır. Sosyal medya çalışmalarının odak noktası üretilen içeriklerdir. Firma yada kişilerin hedefleri doğrultusunda kampanyalar olarak adlandırılan bölümler ile belirli süre aralıklarıyla paylaşımlar yapılır. Bu paylaşımların hangi saatlerde yapılacağı, ne kadar reklam bütçesi ayrılacağı, diğer pazarlama çalışmalarına nasıl destek olacağı gibi konular ise değişim gösterir. Her firma yada kişi için sıklık, içerik tipi, reklam bütçesi farklılık gösterir. Sosyal medyada etkili bir yönetim yapabilmek için içeriğin çalışmaların merkezinde tutulması gerekir. Hangi konularda içerik üretileceği, markaların kitlelere yaklaşımı, ROI hesaplamaları yönetimi yapan firmanın analizleri ile belirlenir.

Sosyal medyanın etkin yönetimi konusunda genel pazarlama ön yargılarının olduğunu da söyleyebiliriz. Bu ön yargının haklı sebebi word of mouth kavramının olumlu etkileridir. Haksız olan tarafı ise pazarlamayı kaliteli ürün yada hizmetin hak etmediği düşüncesidir. Şöyle ki eğer bir ürün hakkında memnun kişiler oluşursa onlar yakınlarındaki insanlara da aynı ürünü önerir. Bu durum bir çeşit network etkisine neden olur. Kaliteli ürün belirli bir sürenin sonunda hak ettiği müşteri kitlesine oluşur. Senaryonun on binlerce örneği de mevcuttur. Özellikle lokal firmaların kısa sürede başarıya ulaşmalarının en büyük etkilerini bu şekilde özetleyebiliriz. Her ürün her bölgeden kısa sürede bu teknikle yaygın bir satışa ulaşabilir mi sorulması gereken soru budur.

Sosyal medya CRM

Benzer durumlarda sosyal medya çalışmaları ile kitleye ulaşmak en akılcı yöntem olacaktır. Böyle bir hedef doğrultusunda ise ya hesabınızı kendi kurallarınızla yönetmeye başlarsınız yada bir yönetici yada reklam veren ile çalışırsınız. Bir reklam veren yada yönetici ile çalışmanın avantajı onların bir çok marka ile etkin çalışmalar yapıyor olması olacaktır fakat elbetteki 7/24  hesaplarınızla ilgilenmeleri çoğu zaman fazla maliyetli olacaktır. Bu sebeple doğru noktalarda destek almak da sosyal medyada başarılı olmanın başlangıç noktasını oluşturur.

Firmanızın iyi bir kalitede ve memnun bir kitleye sahip olması ise her zaman olacağı anlamına gelmez. Pazardaki rekabetin başka bir firma tarafından domine edilmeyeceği anlamına da gelmez. Benzer nedenler ile sosyal mecralarda bulunmak markanızla ilgili haberleri müşterilerinize aktarırken,  müşteri sadakatini güçlendirmenize yardım eder.

Müşterilerinizin sorularını hesaplar üzerinden yanıtladığınız. Belirli aralıklar indirimlerinizi veya iş detaylarınızı anlattığınız gönderiler iyi bir müşteri ilişkileri yönetimi yapmanız için en iyi platforma olanak sağlamaktadır.

Sosyal medya uzmanı

Sosyal medya uzmanlık gerektiren bir alan değildir. Yalnız bu genel görüş işletme ve marka hesaplarındaki analiz süreçleri, reklam yapılandırmaları ve dijital pazarlamanın sosyal mecra üzerinde kullanımı konularında boşa çıkmaktadır. Maalesef yetkinliğinin ölçümlenmesi zor olan her alanda bir anda bir çok kişi kendini bir ışıltının arkasında bulur. Bu ışıltı sürecinde de kendini uzman olarak nitelendirir. Web sayfası , sosyal medya, içerik, yazılım, seo gibi alanların uzmanları da ülkemizde azımsanmayacak derecede fazladır. Bu durumdan şikayet etmek de yersizdir. Eğer sosyal medya uzmanı olarak adlandırılan birinden beklentiniz sizin popülaritenizi arttırması ise bu konuda çalışabileceğiniz yüzlerce kişi bulabilirsiniz. İsteğiniz bulunduğunuz sektörde yer edinmek, pazarlama faaliyetlerinizi dijitale dönüştürmek ise bu durumda çok fazla kişiye ulaşamayacağınızı zaten öğreneceksiniz.

 

Sosyal medya ile ilgili daha bir çok görüş de dile getiriliyor. Genel tanının ise sadece gönderim yapmak yada insanlara bir şeyin doğru yada yanlış olduğunu söylemek olduğu gözlemleniyor. Genel tanımlama bu konular için oldukça dardır çünkü sosyal medya çalışmaları bir dizi teknikle birlikte kullanıldığında bir strateji ve yönetim anlamı kazanır.

Sosyal medya eleştirileri

Cem Yılmaz’ın filmi için bir programa konuk olduğunu düşünelim. Program süresince anlattığı bilgilerden sonra izleyicilerde merak oluşacak ve fragmanla ilgili araştırmalar yapılacaktır. Bu noktada fragmanların görüntülemeleri, sosyal medyadaki etkileşimler ölçülür ve etkili reklamlar verilirse yakın süreçte organik erişimler artacaktır. Youtube için trend algoritması özetle şu şekilde çalışır. Herhangi bir bölgede bir süre boyunca diğer videolardan hızlı bir şekilde artış yakalayan içerikler trend adında bir listede yayınlanır. İşte bu listedeki videolar belirli bir süre için daha çok kişiye ulaşılmasına olanak sağlar. Direkt bu listede olmak için reklam çalışması yapmak yada sosyal medya kampanyaları oluşturmak da bir uzmanın seçeneği olabilir. Hangi uzmanla çalışmak istediğine bu noktada çalıştırma yaptıracak kişinin vizyonu karar verecektir.

Günümüzdeki popüler isimler ile ilgili arama hacimlerini ortaya çıkarırsak. Bunlardan hiç birinin internette geçirilen süre ile yarışamayacağı muhtemeldir. Örnekle açıklamak gerekirse bugünlerde 10k arama hacmine sahip olan bir şarkıcı düşünelim. Bu şarkıcının internetteki videoları milyonlarca izlenme almış olabilir. Aynı şekilde ismini hiç bilmediğimiz bir youtuber olduğunu düşünelim. Youtube için içerik üreten bu kişinin ürettiği videolar gelecek yıllarda daha çok kişiye ulaşabilir.

Sosyal medyaya bakış

Youtube için önemli olan sürekli kaliteli içerik üretmek olacaktır. Benzer şekilde günümüzde her konu hakkında video üreten kişileri görüyoruz fakat bir süre sonra bu kişilerin kanallarının daha az gösterim almaya başlaması da muhtemel olabilir. Her kanalın bir kategorisi vardır ve asıl amaç bu kategoriler doğrultusunda yayın yapabilmektir. Bu duruma şu anda uymanın ise hiç bir katkı sağlamadığını söyleyebiliriz. Sosyal medya yazılı kurallarının bazen uygulandığı, bazen dikkate alınmayan güncellemelerin olduğu ve herkesin üretim yapabildiği mecralardır. Bu sebeple günümüzde sosyal medyanın başarısı popüler olmayı simgelemektedir. Gelecekte neler göreceğimizi ise merakla bekliyor olacağız.

İdemarket olarak sektördeki deneyimimiz, sosyal medya çalışmalarında mümkün olduğu kadar fazla içeriğe odaklanmamız gerektiğini ve planlı çalışmaya önem verilmesi gerektiğini gösteriyor. Web 2.0’ın hayatımıza henüz girmeye hazırlandığı dönemlerde bir web sitesine binlerce kopya içerik ekleyerek günlük yüz binlerce tekil ziyaretçiye ulaşan sayfaları biliyoruz. Bu sayfaların daha sonraları geri dönülmez gidişatlarını da unutmuş değiliz. Benzer şekilde her sosyal medya kanalında, kurallara uygun çalışmalar yapmanın başarının anahtarı olacağı görüşündeyiz.